Nieuw doseeradvies methadon voor ontwenning 

Het Kinderformularium heeft eerder dit jaar een nieuw doseeradvies voor methadon voor de indicatie Ontwenning van opiaten gepubliceerd. Hierbij is de startdosering voor methadon 3 x hoger dan in het oude doseeradvies. Vanwege meerdere vragen van collega’s geven we graag een toelichting bij deze wijziging.

Het Kinderformularium baseert off-label doseringen op beschikbare wetenschappelijjke literatuur en waar nodig aangevuld met praktijkervaring. Het nieuwe doseeradvies is gebaseerd op een recente studie (Wilson et al) waarbij de implementatie van een protocol voor het gebruik van methadon ter voorkoming van ontwenning na langdurige infusie van morfine of fentanyl op een grote PICU uit de VS werd onderzocht. In dit protocol wordt een hogere methadon startdosering voor de omzetting van fentanyl naar methadon gebruikt in vergelijking met de oude Kinderformularium-dosering. Deze oude dosering (ontleend aan het ‘Rotterdam’ protocol) was niet gebaseerd op klinische studies, maar op expert opinion. De studie van Wilson toont aan dat de implementatie van het nieuwe doseeradvies resulteert in:

1.    Kortere afbouwperiode
2.    Weinig/geen ontwenningsverschijnselen / noodzaak additionele opioïden
3.    GEEN opiaatgerelateerde toxiciteit (inclusief geen naloxon)

Er is contact geweest met de onderzoekers en zij hebben het gebruik van deze (hogere) dosering bevestigd, alsmede de positieve uitkomsten. Daarnaast is ook de Erasmus MC-expert op het gebied van ontwenning geconsulteerd bij het opstellen van het nieuwe Kinderformularium-advies.

Wat belangrijk is om te realiseren, is dat het nieuwe advies weliswaar hoog begint, maar ook snel afbouwt. Dit houdt rekening met de lange halfwaardetijd van methadon, waarbij er dus eigenlijk eerst een oplaad (over 24 uur) gegeven wordt, waarna er snel wordt afgebouwd (elke 24 uur in plaats van elke 48-72u zoals eerder). 
Het is van belang dat de startdosering niet langer dan de aangegeven periode gecontinueerd wordt en het afbouwschema (zie Kinderformularium) gevolgd wordt. 

Het nieuwe protocol voorziet ook in advies als er ontwenningsverschijnselen optreden, maar ook dan moet de dosering elke dag geëvalueerd worden en zo snel mogelijk afgebouwd worden om stapeling - met alle risico’s van dien - te voorkomen.

Heb je nog vragen over dit bericht? Mail dan naar NVK-beleidsadviseur Rick Schipper.